Istorijski arhiv Senta - Nacionalni istorijski spomen-park u Opustaseru
Projekti „ŽIVI ARHIVI“
Predmeti koji dozvoljavaju uvid u svakodnevicu (porodični život, rad, itd.) najmarkantije su ispoljivi elementi susreta sa prošlošću, čijim posredstvom pak istorija približava se čoveku. Iza predmeta skrivena sveukupna predstava o društvu, društvenim procesima, lokalne i/ili individualne ljudske povesti i sudbine rasvetljavaju, međutim, pisani izvori.
U subotičkom i senćanskom Istorijskom arhivu, kao i u Arhivu županije Čongrad Mađarskog državnog arhiva čuvani adekvatni dokumenti (na primer spisi suda za vođenje trgovačkog registra, pojedinih privrednih udruženja ili poljoprivrednih društava) organski se uklapaju uz predmetni materijal od neprocenjive vrednosti Nacionalnog istorijskog spomen-parka u Opustaseru koji prikazuje poljoprivredu na prekretnici 19 i 20 veka, te je u određenom smislu dopunjuju. Obilje podataka dokumentarnog materijala kompanija poljoprivrednog profi la u razmatranom period sa više strana dočarava agrarni život na prekretnici vekova. U ovoj kolekciji dokumenata figuriraju pravne formulacije, finansijski podaci, testamenti, krštenice, ugovori, itd. Posredstvom njih i raznorodnih spisa organa javne uprave moguće je rekonstruisati kakvim su pravnim zaleđem raspolagali zemljoposednici te epohe, koliki su kapital nagomilali, kako su nastajala porodična gazdinstva, te kakva je bila socijalna struktura poljoprivrednika.
Prikupljanje podataka i arhivsko istraživanje obavljaće se u subotičkom i senćanskom Istorijskom arhivu, kao i u Arhivu županije Čongrad Mađarskog državnog arhiva.
Partnerske ustanove su u aprilu 2018. raspisale konkurs za učenike srednjih škola pod nazivom „Zaboravljena prošlost – koreni industrijske i poljoprivredne proizvodnje”.
Prispeli radovi imaju zadatak da što bolje predstave poljoprivredu, industriju, ekonomsko razviće i osobenosti DKMT euroregije na prekretnici 19 i 20 veka. Cilj konkursa je popularizacija istorijskih, etnografskih i zavičajno-istorijskih istraživanja i proširenje spoznaja učenika skopčanih sa predmetnim periodom. Posredstvom stručnog žirija dva najbolje ocenjena rada biće uvrštena u prvi tom studijske publikacije.
Na internet stranici projekta (www.ipalives.com) svi posetioci mogu naći dnevno ažurirane informacije o samom projektu, o partnerima koji učestvuju u projektu, o postignutim rezultatima, odnosno o planiranim događanjima.
U svakom slučaju foto-referade prate prikaze događaja koji se realizuju.
Kartografisanje sudskih spisa koji se mogu naći po arhivima, njihovo sistematsko istraživanje i obrada u velikoj meri nadopunjuju u senćanskom Istorijskom arhivu pohranjene spise koji se odnose na firme, odnosno u prilici smo da dođemo do dopunskih informacija koje se odnose na delovanje nama nepoznatih kompanija (o kojima nemamo arhivskih spisa u našem arhivu). Prilikom digitalizacije istraženog materijala formiramo mrežno alociranu, svakome dostupnu i pretraživu bazu podataka. Baza podataka će u znatnoj meri potpomoći kako sam rad ariva, tako i sve interesente istoriografske struke, no ne mogu se izostaviti ni osobe zainteresovane spram zavičajno-istorijskog istraživanja i pisanja. Zavičajna stranica predstavlja važan i istaknut deo deci namenjenog kviza znanja, uz pomoć kojeg se uz igru mogu upoznati sa radom i zadacima zbirki koje učestvuju u programu, kao i sa tokom konkursa realizovanim investicijama, mašinskim parkom, rezultatima arhivskog istraživanja i izdatim strukovnim tomovima.
Prva knjiga studija (na srpskom i mađarskom jeziku, sa rezimeom na engleskom) prikazuje agrarno-istorijsku prošlost regije. Cilj knjige je da korišćenjem muzealnih vrednosti i dokumenata od istorijske vrednosti pruži objedinjenu, kompleksnu sliku o seljačkom, poljoprivrednom društvu epohe i njegovom životu. Publikacija će u najdostupnijem mogućem stilu animirati čitaoce, odnosno da pokuša da zainteresovane uvede u uzbudljivi svet javnih zbirki.
Na osnovu istraživanja izgrađena, mrežno alocirana, svakome dostupna i pretraživa baza podataka u svojoj pojednostavljenoj, uređenoj varijanti, dospeće u dve izvorne publikacije. Osnovni podaci o fi rmama u njoj fi guriraju u jednostavnom, lako preglednom, tabelarnom obliku. Podaci otkriveni u spisima subotičkog i segedinskog Mađarskog kraljevskog sudbenog stola biće objavljeni u zasebnim publikacijama. Introduktivna studija u oba toma predočava istorijat sudbenih stolova, metodologiju istraživanja i način prezentacije.
Četvrta publikacija predstavljaće tom koji predočava konkretne studije slučaja.
Iz spisa segedinskog i subotičkog suda za vođenje trgovačkog registra – koji smo prilikom izrade izvornika već temeljito upoznali – biće apostrofirani predmetni spisi 6–8 firmi koji se mogu smatrati srazmerno kompletnim, a uz čiju pomoć mogu biti prikazane industrijske i privredne osobenosti regije, odnosno epohe.
Dvojezična (mađarski, srpski) izložba sačinjena od deset izložbenih segmenata prikazuje rad partnera u projektu, postignute rezultate, predstavlja istraživački rad koji se odvija u arhivima, osobene, karakteristične tipove referentnih spisa, odnosno u spomen-parku izvršene investicije, sa posebnim osvrtom na proces restauracije mašina.
Izložba će ponajpre biti otvorena u Nacionalnom istorijskom spomen-parku u Opustaseru u jesen 2019. godine. Izložba će nakon toga krenuti na put i i biće otvorena u ustanovama u kojima se odvija istraživanje: Arhiv županije Čongrad Mađarskog državnog arhiva, Istorijski arhiv u Subotici, a na kraju će biti prikazana i u Senti.
Dvojezična (mađarski, srpski) izložba sačinjena od deset izložbenih segmenata prikazuje rad partnera u projektu, postignute rezultate, predstavlja istraživački rad koji se odvija u arhivima, osobene, karakteristične tipove referentnih spisa, odnosno u spomen-parku izvršene investicije, sa posebnim osvrtom na proces restauracije mašina.
Izložba će ponajpre biti otvorena u Nacionalnom istorijskom spomen-parku u Opustaseru u jesen 2019. godine. Izložba će nakon toga krenuti na put i i biće otvorena u ustanovama u kojima se odvija istraživanje: Arhiv županije Čongrad Mađarskog državnog arhiva, Istorijski arhiv u Subotici, a na kraju će biti prikazana i u Senti.
Prva naučna konferencija projekta biće održana u Opustaseru u jesen 2019. Konferencija će predstaviti pripremljene publikacije o izvornicima, sumiraće do tada postignute rezultate i predstojeće delatnosti. Završna konferencija projekta biće upriličena u februaru 2020. u Senti. Konferencija će sumirati rezultate projekta, odnosno istraživanja preduzetih u prethodne dve godine.
Fond zbirke poljoprivrednih mašina spomen-parka od neprocenjive vrednosti je u nedostatku pokrivenog izložbenog prostora tokom proteklih decenija u znatnoj meri ruiniran.
Od početka osamdesetih godina 20 veka prikupljane mašine koje su korišćene u mbiljnoj proizvodnji svoje su mesto ispočetka dobile na obodu muzeja, na u ove svrhe izgrađenom ogromnom betonskom prstenu. U zbirku su u tom periodu dospele i epohi strane poljoprivredne mašine. Nakon smene vekova saradnici segedinskog muzeja „Ferenc Mora” su, osetivši kontradikciju, inicirali pročišćavanje profi la izloženog materijala. Kao rezultat rada iz izložbe su izbačeni npr. kombajn za žetvu pirinča i poljoprivredni avion, te je doneta odluka o identifikaciji izloženih sredstava.
Iako su i ranije pravljeni planovi za izgradnju jednog pokrivenog, od kiše zaštićenog prezentacionog prostora, mašine su u nedostatku finansijskih sredstava i zadovoljavajućeg rešenja protekli period preležale pod otvorenim nebom.
Tokom projekta mašine će biti obnovljene, a zbirku će predstaviti kvalitetan prezentacioni materijal.
Za obnovljene poljoprivredne mašine biće izgrađen pokriveni izložbeni prostor.
Prilikom projektovanja zgrade za zbirku mašina kao uzor su poslužili onovremeni seljački i vlastelinski tipovi zgrada, pretežno poljoprivredne zgrade namenjene držanju životinja, skladištenju plodova i čuvanju mašina.
Pošto je područje memorijalnog parka obuhvatilo početkom 20 veka opstojeći mašinski park Palavičinijevog imanja, koji je pak slično sadašnjoj zbirci već sadržavao pogonske mašine, vršalice, traktorske vučne mašine, konjske plugove i drljače, na koncu su mašinski park jednog vlastelinskog majura, odnosno njegov ondašnji smeštaj, dali primer za uobličavanje zgrade.
Kolačići su male tekstualne datoteke, koje mogu koristiti veb sajtovi, da učine korisničko iskustvo efikasnijim.
Zakon navodi da možemo čuvati kolačiće na Vašem uređaju, ako su strogo neophodni za rad ovog sajta. Za sve ostale tipove kolačića nam je potrebna Vaša saglasnost.
Takođe delimo informacije o tome, kako koristite sajt, sa partnerima za društvene medije, oglašavanje i analitiku, koji mogu da ih kombinuju sa drugim informacijama, koje ste im dali ili koje su prikupili na osnovu korišćenja usluga.
Ovaj sajt koristi različite tipove kolačića. Neke kolačiće, koji se pojavljuju na našim stranama, postavljaju usluge trećih strana.
Vaša saglasnost važi za sledeće domene: ipalives.com
Neophodni kolačići pomažu da sajt bude upotrebljiv omogućavajući osnovne funkcije kao što su navigacija na stranici i pristup bezbednim oblastima web sajta. Web sajt ne može da funkcioniše pravilno bez ovih kolačića.
Kolačići podešavanja omogućuju web sajtu da zapamti informaciju koja menja način na koji se web sajt ponaša ili izgleda, kao što su vaš podešeni jezik ili oblast u kojoj se nalazite.
Statistički kolačići pomažu vlasnicima web sajta da razumeju interakciju posetilaca sa web sajtom anonimnim sakupljanjem informacija i izveštavanjem.
Marketing kolačići se koriste za praćenje posetioca na web sajtovima. Namera je da se prikažu reklame koje su relevantne i privlačne za pojedinačnog korisnika a time i od veće vrednosti za izdavače i treće strane oglašivače.